Türk Çayı -6 Mart 2024 Çarşamba

Türkiye'nin hareketli sokaklarında, canlı kültürü ve zengin tarihinin ortasında, yüzyıllardır Türk toplumunun dokusuna işlemiş bir gelenek yatar: Türk çayı. Bir içecekten çok daha fazlası; misafirperverliğin, dostluğun ve kültürel kimliğin sembolüdür. Bu blogda, Türk çayı demleme sanatını, paslanmaz çelik demlik kullanmanın faydalarını ve çayın büyüleyici tarihine kısa bir yolculuğu ele alıyoruz.

Türk Çayı Yapma Sanatı:

Türk çayı, kahvaltıdan akşam toplantılarına kadar gün boyunca keyifle içilen enfes bir demdir. Türk çayı yapmak başlı başına bir sanattır, hassasiyet ve sabır gerektirir. Peki mükemmel bir fincan çay nasıl demlenir?

Çay Seçimi: Türk çayı tipik olarak siyah çay yapraklarından, tercihen Türkiye'nin Karadeniz bölgesinden Rize çayı gibi güçlü bir çeşitten yapılır.

Demliğin Hazırlanması: Türk çayı geleneksel olarak, çaya özel tasarlanmış iki katlı bir demlik olan çaydanlıkta demlenir. Alt demlik su ile doldurulur ve kaynatılır, üst demlikte ise çay yaprakları tutulur.

Çayın demlenmesi: Alt demlikteki su kaynama noktasına ulaştığında, bir kısmı çay yapraklarının bulunduğu üst demliğe dökülür. Çay yaprakları birkaç dakika demlenmeye bırakılır ve zengin aromaların kendini göstermesine izin verilir.

Seyreltme ve Servis: Demlendikten sonra, demlenen çay alt demlikten gelen sıcak su ile seyreltilerek istenen sertliğe ulaşılır. Türk çayı geleneksel olarak 'fincan' adı verilen küçük, lale şeklindeki bardaklarda, küp şeker ve genellikle bir dilim limon eşliğinde servis edilir.

Paslanmaz Çelik Çaydanlıkların Faydaları:

Paslanmaz çelik çaydanlıklar; dayanıklılıkları, ısı tutma özellikleri ve estetik çekicilikleriyle popülerlik kazanmıştır. Söz konusu Türk çayı demlemek olduğunda, paslanmaz çelik demlikler çeşitli avantajlar sunar:

Isı Tutma: Paslanmaz çelik çaydanlıklar ısıyı son derece iyi muhafaza ederek demlenen çayın daha uzun süre sıcak kalmasını sağlar.

Dayanıklılık: Seramik veya cam demliklerin aksine, paslanmaz çelik demlikler kırılmaya daha az meyillidir, bu da onları günlük kullanım ve misafirlere servis için ideal hale getirir.

Kolay Temizlenir: Paslanmaz çelik çaydanlıkların temizliği ve bakımı kolaydır, su ve sabunla basit bir yıkama gerektirir ve leke ve kokulara karşı dayanıklıdır.

Estetik: Şık ve modern tasarımlarıyla paslanmaz çelik çaydanlıklar, hem geleneksel hem de çağdaş ortamları tamamlayarak her türlü çay servisi ritüeline şık bir dokunuş katar.

Çayın Kısa Tarihi:

Çayın tarihi, binlerce yıla yayılan ve çeşitli kültür ve medeniyetleri kapsayan büyüleyici bir yolculuktur. Antik Çin'de ortaya çıktığına inanılan çay, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkiye'ye getirilmiş ve hızla Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.

Türkiye'de çay tarımı 20. yüzyılın başlarında, öncelikle Karadeniz kıyısındaki Rize bölgesinde başlamıştır. Bugün Türkiye, dünyanın en büyük çay tüketicilerinden biridir ve çay içmek Türk sosyal geleneklerine derinlemesine işlemiştir.

Yazan: Ayşen Doğan

Kaynakça, https://www.millifolklor.com/PdfViewer.aspx?Sayi=93&Sayfa=231

A’dan Z’ye Düdüklü Tencereler -31 Ocak 2022 Pazartesi

Düdüklü tencereler kazandırdıkları zaman açısından mutfağınıza eklemek için harika bir ekipman. Düdüklü tencere nedir, nasıl kullanılır, alırken nelere dikkat etmeliyiz gibi sorularınız için size A’dan Z’ye düdüklü tencereleri anlatalım.

Düdüklü Tencere Nedir ve Nasıl Çalışır?

Düdüklü tencere 1600’lü yılların sonlarına doğru, Fransa’da Henry Papin isimli bir fizikçi tarafından icad edilmiştir ancak düdüklü tencerelerin günümüzdeki gibi güvenli hale gelmesi için teknolojinin biraz gelişmesi gerekmiştir. 1900’lü yılların başında ise günümüzdekine oldukça benzeyen güvenli düdüklü tencereler kullanılmaya başlanmıştır. Düdüklü tencerelerin çok kolay bir çalışma prensibi var; buhar basıncı. Buhar tencereden çıkamadığı için içeride yüksek basınç oluşturur, basınç artınca suyun kaynama noktası artar ve daha sıcak olur, ekstra ısı ve buhar yemeğin daha hızlı pişmesini sağlar.

Düdüklü Tencere Kullanmanın Avantajları Neler?

Düdüklü tencereler hızlı yemek pişirmek ve size zaman kazandırmakla kalmıyor, başka birçok avantaj sağlıyorlar.

Düdüklü tencerelerde yemek yaparken su buharlaşıp tencereden kaçamaz, dolayısıyla besinlerin içinde kalmaya zorlanır. Böylece daha yumuşak daha sulu yiyecekler pişirirsiniz. Özellikle haşlama et gibi etin uzunca pişirildiği yemeklerde etin çok daha hızlı bir şekilde yumuşacık olmasını sağlar

Düdüklü tencere kullanmaya yeni başlayacaklara bir iyi haberimiz daha var. Düdüklü tencerelerde buhar tencereden çıkmadığı için tencere sıvısız kalmıyor. Pişirdiğinizi yakmanız normal bir tencereye göre çok çok daha zor.

Son bir avantaj olarak yemek kokularının eve dağılmasını engellemesine de değinelim. Hava geçirmez bir şekilde kapatılan tencereden kokular kaçamaz. Evlerinin yemek kokmasını sevmeyenler ya da kokuya karşı hassasiyeti bulunanlar için önemli bir avantaj olabiliyor.

Birçok avantajına rağmen düdüklü tencereler mutfaklarımızın biraz daha tecrübe ve bilgi gerektiren ekipmanlarından. Bu yüzden düdüklü tencereler nasıl kullanılır ve püf noktaları nelerdir, bunlardan bahsedelim

Düdüklü Tencere Nasıl Kullanılır?

1. Düdüklü tencereyi doldurmak

Düdüklü tencereye besinleri koyarak işe başlayın ama düdüklü tencereyi ağzına kadar doldurmayın. Ağzına kadar dolu bir tencerede buhar ve dolayısıyla basınç oluşması mümkün olmadığından düdüklü tencere kullanmanızın bir anlamı kalmayacağı gibi eski tip tencereler için tehlikeli bir ortam oluşturabilirsiniz. Tencerenin üçte birini boş bırakmaya ya da var ise tencerenin içindeki maksimum çizgisini aşmamaya özen gösterin.

2. Düdüğünüzü doğru pozisyona getirin 

Eski tip düdüklü tencerelerde, tencerenin kapağını kapattıktan sonra düdüğü el ile dik hale getirmeniz gerekir. Serenk’in Definition düdüklü tenceresi gibi yeni model tencerelerde bu işlem otomatik yapılır. Hatalara imkan vermemek için yeni tip tencerelerin kullanmayı tercih edebilirsiniz.

Yine yemeğiniz piştikten sonra el ile ayarladığınız eski tip bir tencere kullanıyorsanız, düdüğü çaldıktan bir dakika sonra indirin. Bir dakika beklemeden düdüğü indirirseniz güvensiz bir ortam oluşturursunuz. Yeni model, emniyet kilidi olan düdüklü tencerelerde bu risk yoktur ve güvenlidirler.

3. Yemeği ocaktan hemen almayın ve kapağını açmayın

Düdüklü tencere kullanmanın püf noktalarından biri: Ocağı söndürür söndürmez yemeğinizi ocaktan almayın. Tencerenin içindeki basınç yüksek olduğu için normalden daha sıcak olacaktır ve pişme işlemi devam edecektir. Düdükten hava çıkışı durduğunda kapağını açabilirsiniz.

Ocaktan aldığınız yemeğin kapağını açmadan önce bir kaç dakika beklerseniz, tencerenin kapağı daha kolay açılacaktır.

4. Tencerenin hava çıkışını temizleyin

Hava çıkışının tıkanmaması için her kullanımdan sonra hava çıkışını el ile temizliğine özen gösterin. Genellikle yeni model tencereler makinede yıkanabilir özellikte oluyor ancak makinede yıkanacaksa bile makineye koymadan önce hava çıkışını el ile temizlemekte fayda var.

5. Su miktarını ve pişme süresini iyi ayarlayın

Düdüklü tencerede yemek yapmanın biraz daha tecrübe gerektirmesinin bir numaralı sebebi, yemek pişerken kapağını açıp bakamayacak olmanızdır. Düdüklü tencerede yemek yaparken tencerenin içinde mutlaka biraz su olmalıdır. Suyunu iyi ayarlarsanız yemeğin dibinin tutmasına engel olursunuz. Ayrıca süresini ayarlarken, düdüklü tencerede yemeklerin daha hızlı piştiğini unutmayın. Nohut, barbunya gibi bakliyatları ıslatmadan pişirebilir ya da ıslattıysanız süresini kısa tutabilirsiniz.

Bazı Yemeklerin Düdüklü Tencerede Pişme Süreleri

Düdüklü tencerede yemek yaparken, biraz alıp tadına bakamayacağımız için bazı yiyeceklerin pişme sürelerini listeye koyduk. Örneğin;

Islatılmış nohut, kısık ateşte 25 dakika

Islatılmamış nohut, kısık ateşte 35 dakika

Islatılmamış kuru fasulye, orta ateşte 35 dakika

Islatılmış kuru fasulye, orta ateşte 35 dakika

Ezogelin çorbası, kısık ateşte 18-20 dakika

Kemikli parça et, kısık ateşte 45 dakika

Keşkek, kısık ateşte 1 saat

Düdüklü Tencere Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Düdüklü tencere kullanmanın avantajlarından ve nasıl kullanıldığından bahsettik, şimdi sıra düdüklü tencere alacaklar için bir rehbere geldi. Kaliteli bir düdüklü tencere nasıl olur?

1. Emniyet Mekanizması

En iyi düdüklü tencere güvenli olandır. Hiçbir şey sizin güvenliğinizden daha önemli değil. Eski model düdüklü tencerelerde çok görülen bir sistem değil dolayısıyla yeni ve emniyet kilidi olan bir model almayı düşünebilirsiniz. Basınç oluşmaya başladığında kilitlenen ve basınç boşalmadan kapağı açmanıza izin vermeyen kilit mekanizması ile Serenk’in Definition düdüklü tenceresine göz atabilirsiniz.

2. Düdüklü Tencerenin Yapısı

En sağlıklı pişirme malzemelerinden olan 18/10 paslanmaz çelik, düdüklü tencereler için en iyi malzeme. Diğer bir seçenek olan alüminyum kimyasal tepkimeler vererek toksik etki yaratmaya çok müsait ayrıca dayanıklılıkları da çok daha düşük. Paslanmaz çelik bir düdüklü tencereyi uzun yıllar güvenle ve sağlıkla kullanabilirsiniz.

Paslanmaz çelik bütün tencerelerde olduğu gibi ısının daha iyi iletilmesini sağlayan kapsül tabanlı bir tencere almaya özen göstermelisiniz. Verimi kayda değer bir şekilde arttıracaktır.

3. Farklı Modlar

Düdüklü tencerenin içinde oluşacak basıncı ayarlayan farklı pişirme modları, düdüklü tencereler için çok fonksiyonel bir özellik. İçinde pişirebileceğiniz yiyeceklerin çeşitliliğini arttırıyorlar. Kapağında ayar ventili bulunan modelleri tercih edebilirsiniz. Serenk’in Definition düdüklü tenceresinde bulunan 3 ayarlı pişirme ventili ile, pişirdiğiniz gıdanın türüne göre ayarlanır ve en ideal sürede yemeğin pişmesini sağlar. Böylece pişirme, haşlama, buğulama gibi tüm pişirme fonksiyonlarını güvenle yapabilirsiniz.

4. Kolay Temizleme

Düdüklü tencerenizin makinede yıkanabilir olması büyük bir avantaj. Temizliğin kolay olması sizi yemek yapmak için daha motive tutacaktır. Ayrıca paslanmaz çelik gibi çizilmeye karşı dayanıklı bir malzeme seçerseniz, gerektiği durumlarda bulaşık teli ile temizliği mümkün kılarsınız.

5. Garanti

En dayanıklı ve en güzel düdüklü tencereyi de seçseniz, birçok satıcı artık tencereler için garanti imkanı sunuyor. En az bir yıl, mümkünse iki yıl garantisi olan bir ürün seçerseniz, hem içiniz daha rahat eder hem de tencerenizin kalitesinin bir göstergesidir uzun garanti süresi.

Umarız ilk defa düdüklü tencere alacaklara da, eski tenceresini değiştireceklere de kapsamlı bir rehber olmuştur. Düdüklü tencereler ile sağlıklı ve daha hızlı bir yemek pişirme deneyimi yaşamanız dileği ile…

Yazan: Suna Yavaş

Kaynakça

Faith Durand, https://www.thekitchn.com/a-primer-on-pressure-cooking-193715
Tim Chin, https://www.seriouseats.com/how-pressure-cookers-work#:~:text=A%20pressure%20cooker%20is%20a,flavor%20more%20efficiently%20from%20foods.
https://www.nefisyemektarifleri.com/blog/duduklu-tencerede-pisirme-sureleri/
Carl Hanson, https://www.allrecipes.com/article/best-cookbooks-for-meatless-meals/
Umar Shareef, http://www.zelect.in/pressure-cooker/pressure-cooker-buying-guide

 

 

Paslanmaz Çelik Tencere Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir? -28 Ocak 2022 Cuma

Çelik tencere ya da tava almayı mı düşünüyorsunuz? Paslanmaz çelik tencereler hakkında bilmeniz gereken temel bilgileri bir araya getirdik. Böylece nelere dikkat etmeniz gerektiğini hangi özellikleri göz önüne alacağınızı biliyor olacaksınız.

Paslanmaz Çelik Nedir?

Çeliğin ilk kullanımları 4000 yıl öncesine, milattan önce 2000’lere kadar uzanıyor ancak modern çeliğe yakın bir üretim ilk defa 17. yüzyılda görülüyor. Günümüzde kullanılan modern çelik ise 1800’lü yılların ortasında üretilebilmiştir. İlk defa Amerika’da William Kelly’nin kullanıldığı düşünülse de patentini ilk defa İngiliz Henry Bessemer almıştır. Daha sonra bazı farklı yöntemlerin icadı ile çelik büyük miktarlarda üretilebilmeye başlamıştır.

Çelik, bir alaşımdır. Daha dayanıklı ve sert hale getirmek için demire küçük oranlarda karbon eklenmesi ile elde edilir. Demirden daha dayanıklı ve esnek olan çelik; paslanabilen bir malzeme olduğu için üretimi sırasında krom eklenerek paslanmaz hale getirilir. Çeliklerde ne kadar krom olduğu, ne için kullanılacağına göre değişir ve ne kadar krom kullanılırsa paslanmazlığı o kadar artar. 

Yemek Yapmak için Kullanılacak Paslanmaz Çelik Nasıl Olur?

Yemek yapmak için kullanılacak, yiyecek ile temas edecek çeliğin paslanmaz kabul edilmesi için ağırlığının en az %16’sı krom olmalıdır. En yaygın ve en güvenli oran ise %18’dir. Yazının ilerisinde dikkat etmeniz gereken özelliklerden bahsederken karşınıza çıkacak 18/10 etiketi bu oran ile ilgilidir.

Tencere ve Tavalarda Paslanmaz Çelik Neden Tercih Edilir?

Tencere ve tava alırken paslanmaz çelik tercih etmenin birçok sebebi olabilir. Bu sebeplerden bazılarını sizin için sıralayalım.

1. Dayanıklılık

Paslanmaz çelik, günümüzde tencere ve tavalarda kullanılan en dayanıklı malzemelerden biridir. Çizilmeye de çarpmalara da çok dayanıklıdır. Üstelik çizilse bile, teflon ya da bakır gibi bazı diğer malzemelerin yarattığı toksik etkiyi yaratmaz.

2. Kullanışlılık

Paslanmaz çelik, sağlamlığından ödün vermeden en hafif tencere tava malzemelerinden biridir. Makinede yıkanabilir. Her türlü yemeği pişirmek için kullanılabilir. Paslanmaz çelik bir tencerede karnıyarık da yapabilirsiniz, sote de, haşlama da.

3. Çeşitlilik

Paslanmaz çelik ile neredeyse her türlü yemek pişirebilirsiniz ancak yine de alışverişinizi yaparken ihtiyacınıza uygun tencere ve tava seçimi yapmak önemlidir. Genelde büyük miktarlarda yemek yapıyorsanız, küçük bir tencere işinizi görmeyecektir. Neyse ki paslanmaz çelik tencerelere gelince çok çeşitli boyutlarda ürün bulmak kolay.

4. Sağlık

Paslanmaz çelik, birkaç malzeme ile beraber piyasadaki en sağlıklı malzemelerden biridir. Alüminyum gibi asidik gıdalarla reaksiyon vermez ya da bakır gibi toksik etki yaratmaz.

Paslanmaz Çelik Tencere ve Tava alırken Hangi Özelliklere Dikkat Etmelisiniz?

Paslanmaz çeliğin, tencere ve tavalar için neden iyi bir malzeme olduğundan bahsettik. Peki piyasadaki paslanmaz çelik tencere ve tavalar arasından nasıl seçim yapmalısınız? Seçiminizi yaparken nelere dikkat etmelisiniz?

1. 18/10 CR/Nİ Etiketi

Paslanmaz çelik bir üründe gördüğünüz 18/10 etiketi, çeliğin içindeki krom ve nikel oranını ifade eder. ilk rakam krom oranıdır. Yiyecek ile temas eden çeliğin içinde en az %16 ideal olarak ise %18 oranında krom bulunmalıdır. Serenk’in Modernist serisinde olduğu gibi 18/10 etiketli ürünler aramalısınız.

2. Kalın Kapsül Taban ve İçerisindeki Metaller

Paslanmaz çelik ısıyı, daha az sağlıklı bazı diğer malzemeler kadar iyi iletmez. Isıyı verimli ve eşit bir şekilde dağıtan bir tencere için kalın kapsül tavan tercih etmelisiniz. Paslanmaz çelik bir tencerenin tabanı için 4,5 milimetrelik bir taban aramalısınız. Serenk’in Modernist serisindeki tüm paslanmaz çelik tencerelerin tabanları 4,5 milimetre kalınlığındadır. Ayrıca bu serideki kapsül tabanların içinde, ısıyı daha verimli ileten bir malzeme olan alüminyumdan kesilmiş yüzeyler bulur. 

Paslanmaz çelik tencerelerin tabanlarının içerisinde, ısıyı daha iyi ilettikleri için bazı metallerden kesilmiş yüzeyler bulunur. Bu metaller yiyecekleriniz ile temas etmez ve ısı iletkenlikleri sayesinde tencerenizin hızlı ve eşit bir şekilde ısınmasını sağlar. Kapsül tabanların içinde bakır ya da alüminyumdan kesilmiş yüzeyler olmasına özen gösterin.

3. Çelik ve Sabit Kulplar

Her türlü tencerede kulpların ergonomik olması, kullanım kolaylığı açısından önemlidir. Paslanmaz çelik tencerelerde, gövdeye monte edilebilmesi için kulpların da paslanmaz çelikten olmaları gerekir. Başka malzemeler gövdelere vidalandığı için zamanla gevşeme yapar ve tencerelerin ömürlerini kısaltırlar.

4. Tencerenin Kapağı

Tencerenin kapağının iyi kapanması ısının içeride kalmasını sağlayarak, yiyeceklerinizin pişme hızını etkiler. Ayrıca tencere kapakları içbükey olursa buhar tencerenin içine düşmesini sağlar. Bu sayede yemekleriniz kendi suyunda pişer ve lezzetlerini korurlar. Yine Serenk’in Modernist serisindeki gibi cam kapaklar seçerseniz, yemeğin durumunu kapağını açmadan görebilirsiniz. Pilav gibi kapağını açmak istemediğiniz bir çok yemek için çok kullanışlı olacaktır.

5. İhtiyacınıza Uygun Setler

Alacağınız tencerelerin, tavaların ya da herhangi başka mutfak gereçlerinin ihtiyacınıza uygun olanlarını tercih etmeye çalışın. Tencerelerinizin boyutlarını ne sıklıkta, ne miktarda pişirdiğinize göre seçin. Tek seferde, çok çeşit pişiriyorsanız, tencerelerinizi setler halinde almayı düşünebilirsiniz. Aldığınız tencerelerin boyutları birbirlerinden farklı olursa iç içe girebilirler böylelikle dolaplarınıza daha kolay sığarlar, unutmayın.

6. İndüksiyon Taban

Neye ihtiyacınız olduğuna göre alışveriş yapmaktan bahsederken, indüksiyon tabanlı tencerelerden bahsetmeden olmaz. Eğer evinizde indüksiyonlu ocağınız varsa, mutlaka indüksiyon tabanlı bir tencere tercih etmeniz gerekir. Neyse ki Serenk Modernist serisindeki tüm tencereler indüksiyon ocak ile uyumlu. İster şimdi ister ilerde indüksiyonlu ocak kullanacak olursanız hazırlıklı olmakta fayda var.

Sağlıklı ve lezzetli yemekler hayatınızın parçası olabilsin diye yazdığımız bu yazı ile artık neden paslanmaz çelik tercih edeceğinizi de, paslanmaz çelik tencereler alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini de biliyorsunuz. Umuyoruz ki daha kolay ve kendinize güvenerek alışveriş yapmanızı sağlamışızdır. 

 

Yazan: Suna Yavaş

Kaynakça

Terence Bell, https://www.thoughtco.com/steel-history-2340172
https://www.britannica.com/technology/steel/Bessemer-steel
https://thecookwareadvisor.com/buying-stainless-steel-cookware-read-this-first/
https://www.overstock.com/guides/tips-on-buying-stainless-cookware-sets
Mariette Mifflin, https://www.thespruceeats.com/encapsulated-cookware-feature-1907925#:~:text=Cookware%20that%20is%20three%2Dply,is%20to%20improve%20cooking%20performance.

 

 

Sağlıklı Bir Mutfak için Tencere Tava Seçiminizi Nasıl Yapmalısınız? -28 Ocak 2022 Cuma

Sağlıklı beslenmeyi her gün daha iyi anlıyoruz. Neleri yiyip, neleri yemememiz konusunda sık sık düşünüyoruz, ona göre market alışverişimizi yapıyoruz, belki de tariflerimizi sağlıklı olması için değiştiriyoruz. Ne yediğimizden daha fazlasına dikkat etmemiz gerektiğini ise yeni yeni öğreniyoruz; artık nasıl yediğimize de dikkat etmeliyiz. Nasıl pişirdiğimize ve neyle pişirdiğimize de özen göstermeliyiz. Etrafımızda bu kadar çok seçenek varken, iyi bir araştırma yapmadan ürün seçmek çok zor. İlk olarak mutfağınıza tava tencere seti alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğinden bahsedelim.

Tencere ve Tavalarınızı Nelere Göre Seçmelisiniz?

Neyi nasıl yediğimiz, sağlığımızı etkileyen şeylerin başında geliyor. Evde yemek yapmak, vücudunuza ne girdiğini bilmek önemli bir şey. Yemeğinizi pişireceğiniz tava ve tencerelerin de toksik olmaması, sağlıklı bir öğün için şart. Sağlıklı tencere ve tava seçiminde nelere dikkat etmelisiniz?

Kimyasallar

Yemeğinizi pişirdiğiniz tencere ve tavalarda bulunan kimyasallar, ne yazık ki sadece tavanızda kalmıyor, küçük dozlar halinde yemeğinize ve dolayısıyla vücudunuza geçiyor. Tencere ve tavaların malzemeleri markadan markaya değişse de, en kötü ün teflon tavalara ait. İkinci sırada ise bakır bulunuyor.

Dayanıklılık

Hem kendimizin hem gezegenimizin sağlığı için, uzun süre dayanan, iyi kalite malzemeler kullanmak önemli. En dayanıklı malzemeler arasında paslanmaz çelik ve döküm demir bulunuyor. Paslanmaz çelik ya da döküm demir tencere ve tavaları onlarca yıl  kullanmaya devam edebiliyorsunuz.

Kullanışlılık

Sağlığımız her ne kadar birinci sırada olsa da, kullanışlılıktan ödün verdiğimiz mutfak gereçlerini alsak bile pek kullanmıyoruz. Nadiren yemek yapıyorsanız, temizlemesi biraz da zor döküm demir tavaları tercih edebilirsiniz. Sık sık yemek yapıyorsanız, makinede yıkanabilen, hafif, paslanmaz çelik ürünler tercih edebilirsiniz. Genellikle az yağlı pişiriyorsanız ise yapışmaz özellikteki granit tava ve tencereleri tercih edebilirsiniz. Kendi ihtiyacınıza göre seçim yapmanız önemli.

Hangi tencere ve tavalardan uzak durmalısınız?

Önce, alışveriş yaparken hangi malzemelerden uzak durmanız gerektiğini konuşalım. Daha önce de bahsettiğimiz gibi en kötü üne sahip, en az güvenli kabul edilen malzeme, teflon. Mümkünse teflon tava ve tencere kullanmaktan kaçının. Özellikle 2016 ve öncesinde aldığınız teflon tavalardan kurtulmaya çalışın. 2012 öncesinde üretilen ve sonrasında 2-4 yıl hatta belki daha da uzun süre satılan tavalarda PFOA denilen ve artık insan sağlığı için oldukça zararlı kabul edilen bir malzeme bulunuyor.

İkinci sırada ise alüminyum geliyor. Özellikle domates gibi asidik gıdalar pişirirken alüminyum gıdalarınıza karışıyor. Bağırsaklar için toksik etki yaratan alüminyum, en çok alüminyum tencere ve tavalarda ya da alüminyum folyoların içinde pişirilen gıdalardan emiliyor. Ayrıca henüz kayda değer bir kanıt olmasa da, alzheimer ve alüminyum arasında bir bağlantı olabileceği düşünülüyor.

Sırada bakır var. Bakır ne yazık ki çok küçük miktarlarda bile vücudumuz için toksik olabiliyor. Bakır tavanızın kaplaması zaman içinde ya da çizilerek aşındığında, yemeğinize ve vücudunuza kayda değer miktarda bakır geçiyor. Güzel göründüğü aşikar ancak en azından içi paslanmaz çelik ile kaplanmış versiyonlarını kullanmaya özen göstermelisiniz.

En güvenli tencere tava malzemeleri nelerdir?

En güvensizlerden yani uzak durmanız gerekenlerden bahsettiğimize göre, sırada en güvenli tencere tava malzemeleri var.

Paslanmaz Çelik Tava ve Tencereler

En güvenli tava ve tencere malzemelerinin başında, belki de en popüler malzeme olan, paslanmaz çelik geliyor. Türlü türlü yemeği yapabilmenize izin veren paslanmaz çelik tavalar, iyi bakıldığında onlarca yıl dayanabiliyor. Paslanmaz çelik yüksek sıcaklıklarda kullanımda bile en sağlıklı kalan malzemeler arasında.

 

Serenk’in “Modernist” serisindeki paslanmaz çelik tencere ve tavalar 18/10 paslanmaz çelikten yapılmıştır. Nem ve korozyona karşı dayanıklılıkları çok yüksektir ve çok uzun süreler boyunca kullanılabilir. İçini görmenizi sağlayan cam kapakları ve ergonomik kulpları ile oldukça kullanışlıdırlar. En sık yemek yapanlar bile rahatlıkla kullanabilir. İhtiyacınıza göre seçebileceğiniz farklı boyutları bulunmaktadır böylece ister evlerinizde misafirlerinize ya da ailenize, ister yemek kuruluşlarında müşterilerinize en iyi deneyimi sunmak için uygun tencere ve tavaları seçebilirsiniz.

Emaye Kaplı Döküm Demir Tencere ve Tavalar

Sırada emaye kaplı döküm demir var. Emaye kaplı döküm tavalar, yapışmaz oldukları gibi normal döküm tavalardaki paslanma ve toksik olma riskini taşımıyorlar. Çizilmeye çok dayanıklı olmadıkları için emaye kaplı olmayan döküm tava ve tencereler kadar dayanıklı değiller. 

Seramik Tava ve Tencereler

Şimdi de seramik tava ve tencerelerden bahsedelim. Seramik tava ve tencerelerde kimyasallardan endişelenmenize gerek yok ayrıca çizilmeye ve yüksek sıcaklıklara karşı çok dayanıklılar. Ne yazık ki seramik tava ve tencereler düşürüldüğünde ya da çarpıldığında kırılabiliyorlar dolayısıyla en uzun ömürlü mutfak gereçlerinden değiller. Ayrıca ülkemizde çeşit azlığı sebebi ile ihtiyacınıza uygun olanı bulmakta zorlanabilirsiniz.

Granit Tava ve Tencereler

Kimyasallar konusunda endişelenmeniz gerekmeyen bir diğer malzeme ise, granit tava ve tencereler. Çizilmeye karşı çok dayanıklılar, hafifler,  yüksek sıcaklıklara iyi dayanıyorlar, estetik görünüyorlar. Diğer sağlıklı malzemelere göre üstünlüğü ise, yapışmaz özellik taşıyor olmaları. Ayrıca şu an yükselişte oldukları için çok çeşit ve tam ihtiyacınıza uygun setler bulmak mümkün.

Serenk’in PFOA içermeyen “Excellence” serisine göz atabilirsiniz. Zamanla gevşeme yapmayan kulpları ile kullanışlılığından ödün vermeyen Excellence serisi, yapışmazlık özelliği ile size az yağlı hatta yağsız tarifler yapma olanağı tanır. Makinede yıkayabildiğiniz bu hafif tencere ve tavalar ile iyi bir yemek pişirme ve yeme deneyimi yaşayacağınıza eminiz.

Sonuç

Mutfağınıza tencere ve tavalar dahil olmak üzere herhangi bir gereç seçerken, sağlıklı tercihler yapmaya çalışmalısınız ama sizin ihtiyaçlarınıza uygun olması da çok önemli. Aldığınız çok sağlıklı döküm demir tavanızı, zor temizleniyor ya da ağır diye dolaptan çıkarmayacaksanız, almanızın bir anlamı yok. Zamanınız kısıtlıysa, kolay temizlenen paslanmaz çelik tava ve tencereleri;  ya da yapışmaz özellikteki granit tava ve tencereleri tercih edebilirsiniz. Ayrıca sık yemek yapıyorsanız hafif bir malzeme olan graniti tercih etmekte ve tencere ve tavalarınızı setler halinde almakta fayda olabilir.

 

Yazan: Suna Yavaş 

Kaynakça

Nathalie Mornu,

Lucija Tomljenovic, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21157018/

Ocean Robbins, Food Network CEO, https://foodrevolution.org/blog/healthy-cookware/

Kyle Steenland ve diğerleri, https://ehp.niehs.nih.gov/doi/full/10.1289/ehp.0901827

Rita Wilkin, https://www.ecowatch.com/best-non-toxic-cookware-2655252734.html

Carrie Forest

https://wwwn.cdc.gov/TSP/ToxFAQs/ToxFAQsDetails.aspx?faqid=205&toxid=37